Neem eens de tijd voor een goedkope bron van informatie.

We zijn het vaak niet gewend, stil staan bij wat er zich in ons afspeelt.

Je staat op het punt naar een vergadering te lopen, pakt je spullen bij elkaar en loopt de gang op.
Wat zou jij je gewaar zijn geworden als je even stil zou staan bij hoe je je op dat moment voelt? Hoeveel zin had je in die vergadering? Wat voor resultaat wilde jij bereiken, en hoe schatte je de kans in dat dit ook ging gebeuren? Wat waren je gedachten als je aan de andere deelnemers van de vergadering dacht? Verwachtte je medestanders of tegenstanders voor jouw ideeën?

Ter voorbereiding op een gesprek, een meeting of (project)vergadering, een paar minuten de tijd nemen om stil te staan bij jezelf, heeft een heel positief effect.
Op de eerste plaats helpt het je contact te maken met je eigen wensen en verlangens rond de bijeenkomst. En als je weet wat je wilt en ook wat je niet wilt, ga je je daar meer en bewust voor inzetten. Je bent je bewust van je eigen drijfveren en kunt er naar handelen.
Het helpt je ook voorbereid te zijn op de interacties die gaan plaatsvinden tijdens het gesprek; Wie gaat heel aanwezig zijn? Wie wil hetzelfde als jij en wie wil wat anders? Waar maak je je zorgen om?
Het geeft je dus ook informatie over de dynamiek in de bijeenkomst. En het geeft je inzicht in je mogelijkheden daarop invloed uit te oefenen.

Ook als je tijdens een bijeenkomst jezelf even af vraagt wat er in je omgaat, geeft dit je veel informatie. Niet alleen over hoe je er zelf bij zit, maar ook over hoe de anderen erbij zitten. De gedachten en gevoelens die jij hebt, tijdens de bijeenkomst, staan niet los van die van de rest van de deelnemers. Zeker een deel van de anderen zal soortgelijke gevoelens hebben.
Voel jij je een beetje nerveus of gespannen bij de start van een nieuw groot project? Je kunt ervan uitgaan dat meerderen dezelfde spanning voelen.
Vraag jij je tijdens een bijeenkomst af wat er gaande is, waarom mensen niet naar elkaar luisteren en merk je dat je daardoor afhaakt? Jij zult vast niet de enige zijn die dit zo ervaart.
En door je dit bewust te zijn, heb je de mogelijkheid hier iets mee te doen, voor jezelf en door een bijdrage te leveren aan het samenwerkingsproces.
Een voorbeeld: wanneer je merkt dat je afhaakt en je zegt daar iets over en over de oorzaak van het afhaken, zorg je dat jij zelf weer aan kunt haken en maak je dat ook voor anderen mogelijk. Je kunt dan iets zeggen als:’ik merk dat ik het lastig vind dat er niet goed wordt geluisterd naar elkaar, argumenten worden steeds herhaald, het is daarom moeilijk voor me om mee te blijven doen’. Door jouw ‘afhaken’ te benoemen, geef je anderen de mogelijkheid zich ook bewust te worden van hun eigen gevoelens van dat moment. En om daarna samen te kijken hoe jullie het verlies aan concentratie en focus kunt oplossen.

Het is geen eenvoudige opgave, ‘gewaar worden’. Het is lastig in de dynamiek van je werk, of een bijeenkomst. Het kost oefening om je even af te sluiten voor je omgeving en de focus te richten op jezelf en je gedachten. Maar zoals bij alles; oefening baart kunst, regelmatig oefenen maakt dat het steeds makkelijker gaat.

Niet alleen een gebrek aan tijd of moeite om je op jezelf te concentreren, kan de reden zijn om geen aandacht te besteden aan wat je op enig moment ervaart.
Het kan ook zijn dat je vervelende gevoelens bemerkt, als je er bij stil staat hoe het met je gaat. Gevoelens als onrust, onmacht, oordelen, verdriet. Gevoelens die je liever niet wilt voelen.
De kunst is om dit dan ‘uit te houden’, te verduren. Ook hierin helpt oefening. We denken vaak dat we ‘het niet uithouden’ als we zulke gevoelens hebben. Dus gaan we snel iets doen; koffie pakken, een koekje, een praatje maken. Allemaal voorbeelden van wat je kunt doen om een naar gevoel te vermijden. Heb je echter de moed om dat gevoel echt toe te laten (al is het maar even) en te onderzoeken waardoor dat gevoel wordt veroorzaakt, dan heb je een bron van informatie voor jezelf beschikbaar gemaakt.

Een voorbeeld uit mijn werk als procesbegeleider.

Ik werkte met een team waar conflicten waren, onderling en met de leidinggevende. Na de tweede bijeenkomst voelde ik me wat onbestemd. Er was iets waar ik vinger niet op kon leggen. Tijdens mijn voorbereiding van de volgende bijeenkomst was dat gevoel er weer.
Ik nam de tijd om stil te staan bij dat gevoel en merkte dat ik me niet welkom voelde in het team. Ik werd niet of nauwelijks begroet bij de start van een bijeenkomst en als de bijeenkomst was afgelopen, liep een flink aantal van de teamleden weg zonder iets te zeggen.
Het effect op mij was, dat ik me niet welkom en niet op mijn gemak voelde.
Ik realiseerde me dat het voor mij makkelijker werd, als ik aan de start van de bijeenkomst met alle teamleden contact zou maken, ze even echt aan kon kijken.
Omdat de volgende bijeenkomst net na de jaarwisseling plaats zou vinden, bedacht ik dat ik iedereen een hand kon geven en een gelukkig Nieuwjaar kon wensen bij binnenkomst. Ook nam ik me voor, om aan het eind van een bijeenkomst voortaan zo veel mogelijk mensen even de hand te schudden bij het afscheid.
Het zou mij helpen om te werken aan het contact met alle teamleden en dus aan het (samen)werken met dit team.
En het pakte uit zoals ik gehoopt had. De teamleden begroeten met ‘handen schudden’ maakte ik tot een gewoonte en het hielp mij elke keer opnieuw contact te leggen met alle teamleden bij de start van een bijeenkomst (en ik denk ook dat het andersom net zo werkte)
Door me bewust te zijn van mijn gevoel van onbehagen tijdens de voorbereiding, dit serieus te nemen en te onderzoeken, vond ik ook de oplossing.

Misschien denk je nu: ‘zij heeft makkelijk praten’, of ‘haar werk is heel anders dan het mij’. Dat klopt, ik heb makkelijk praten. Doen is lastiger! Ook voor mij. Ik heb deze vaardigheid van ‘verduren en onderzoeken’ moeten leren en ik moet blijven oefenen. Ik loop nog regelmatig weg van vervelende gevoelens en merk dan vaak achteraf dat ik mezelf te kort deed door ze niet te onderzoeken. Het had me informatie opgeleverd over de klus waar ik mee zou starten of mee bezig was.
Ik wens jou, net als mezelf, moed en geduld. Moed om te onderzoeken en te verduren en geduld om te blijven oefenen.