Menselijke imperfectie; Wat mildheid en mededogen kunnen doen

In mijn werk als coach, werk ik regelmatig met mensen die niet tevreden zijn over zichtzelf. Ze zijn niet tevreden over hun prestaties op hun werk, hoe ze hun rol als ouder invullen, hoe ze zijn als partner...

En die ontevredenheid over wat er niet naar wens gaat, in de situaties waarin ze niet voldoen aan hun eigen verwachtingen, levert hen een akelig gevoel op.

We leven in een wereld waarin we worden overladen met beelden van perfecte mensen, die er goed uitzien, die alles goed voor elkaar lijken te hebben. Die zo perfect lijken, dat het haast niet menselijk is.

Het is echter inherent dat je als mens fouten maakt. Dat je eigenschappen hebt, die je soms helpen, maar die je soms ook in de weg zitten. En waardoor je soms in gedrag vervalt, wat voor jezelf en anderen irritant is.

Het kan helpen om wat vaker met mildheid en mededogen naar jezelf te kijken. Te erkennen dat je mens bent, dat je je best doet, maar dat het soms niet perfect gaat. Dat je niet altijd kunt voldoen aan de verwachtingen die je zelf hebt, of die anderen anderen van je hebben.

Ik waarschuw in trainingen en tijdens coachingsgesprekken ook vaak voor de verwachtingen die kunnen ontstaan. Als iemand enthousiast uit een training huiswaarts keert en de volgende dag al het geleerde wil gaan toepassen, komt er onherroepelijk een moment dat hij in zijn oude gedrag vervalt. En dat kan dan weer het gevoel van falen en teleurstelling opleveren. Terwijl het heel normaal is, dat het tijd kost om iets nieuws te leren en je nieuw gedrag eigen te maken. Je hoeft niet teleurgesteld te zijn, dat je terugvalt. Het is namelijk al een vooruitgang dat je merkt dat je terugvalt! Dus je kunt daar met tevredenheid naar kijken. Je kunt tegen jezelf zeggen: 'Kijk, ik zie het'. En dat was eerder niet zo, toen deed je dingen ook op die manier maar was je je er nog niet van bewust. 

De afgelopen jaren heb ik mezelf geoefend om met mededogen naar mezelf te kijken, juist op de momenten dat het niet lekker loopt, dat dingen niet goed uitpakken.
Net als veel anderen, leg ik de lat vaak hoog. Dat levert mooie prestaties op, maar het kan me ook verlammen. Dus ik balanceer op de lijn tussen de-lat-hoog-leggen/kritisch zijn en goed-is-goed-genoeg. Soms lukt het de balans te vinden, soms niet. En als het niet lukt, probeer ik daar ook met mededogen naar te kijken. Want nadat ik me bewust was geworden van mijn gebrek aan mededogen naar mezelf, wilde ik natuurlijk altijd, en in elke situatie, met mededogen naar mezelf kijken. Die opgedane kennis, dat mooie inzicht, wilde ik direct en altijd toepassen. En....dat lukt niet. Dus ook dan kan ik naar mezelf kijken met mededogen. Het helpt dan, om met mildheid, met zachtheid te denken: 'tsja daar is hij weer, je oude gedrag van heel streng naar jezelf kijken, zonder mededogen'. Het helpt om naar dat 'falen' te kijken vanuit het besef dat ik gewoon een mens ben die zijn best doet.

Mededogen wil niet zeggen dat alles maar goed is. Dat er geen dingen zijn die je kunt verbeteren, dat er geen patronen zijn die je niet helpen en waarvan het fijn is, als je ze achter je laat. Er naar streven om te leren, om goede prestaties te leveren; er is niets mis mee. Zolang je je maar realiseert dat je een mens blijft die soms fouten maakt, die soms niet slaagt in zijn streven het goede te doen.  

De extra laag stress en frustratie die we bij onszelf veroorzaken wanneer iets niet perfect gaat, maakt het leven soms onnodig moeilijk. Wanneer je bij een 'mislukking' kunt accepteren dat je een mens bent die fouten maakt, die in oud gedrag vervalt, en vanuit die acceptatie kunt blijven oefenen en leren, wordt het leven net iets makkelijker!

En wanneer het lukt met mededogen naar jezelf te kijken, zal het je ook beter lukken om dat naar anderen te doen. Dan draagt het mededogen naar je zelf bij, aan verdraagzaamheid naar anderen.