Uitstelgedrag en de oplossing.

Veel van mijn cursisten, blijken last te hebben van enige vorm van uitstellen. Uitstellen van klussen die groot, nieuw, saai, lastig of……zijn.

Waar komt dat uitstellen vandaan? En belangrijker, wat kan je er aan doen?
Ik laat in dit artikel zien welke oorzaken er zijn voor uitstellen en wat je eraan kunt doen.

De eerste stap van een grote klus.

Een veel voorkomende rede voor uitstel is dat je geen idee hebt hoe je moet beginnen aan die nieuwe, grote klus. En je neemt niet de tijd om eens rustig naar de klus te kijken, te onderzoeken of er soms ergens een voorbeeld aanwezig is, te kijken of een collega al eerder een soortgelijke klus deed, te checken of alle informatie compleet is en te analyseren in welke overzichtelijke stappen de klus te verdelen is. Gun je jezelf die tijd niet, dan stel je de klus waarschijnlijk uit omdat je niet weet waar je moet beginnen.
Wanneer je één uur in je agenda blokt om voor deze vragen een antwoord te vinden, dan weet je daarna vaak wel hoe je de klus wilt aanpakken. En dan kun je dus aan de slag met het verder inplannen van de stappen.

Persoonlijkheid en uitstellen.

Een vraag die me vaak gesteld wordt is: ‘heeft uitstellen ook te maken heeft met het karakter van de uitsteller, welke soort persoonlijkheid heeft vooral last van uitstelgedrag?’
Er zijn twee persoonlijkheidtypen te noemen die extra gevoelig zijn voor uitstelgedrag. Dat zijn de volgende twee typen:
‘de faalangstige perfectionist’
‘de onbezorgde overoptimist’
De ‘perfectionist’ wil alles zo goed mogelijk doen, maar is bang dat het niet lukt. Daardoor ziet hij als een berg tegen het werk op en durft er niet aan te beginnen.
De ‘overoptimist’ vindt juist weer dat werken altijd leuk moet zijn.

Bij allebei ontstaat een gevoel van weerstand bij lastige taken. Ze laten zich afleiden door dingen die op dat moment leuker lijken om te doen.
Bij beide typen uitstellers ontstaat vaak stress. Uitstellers zijn vaak boos op zichzelf en hebben een knagend schuldgevoel. Ontspannen lukt niet meer, ze weten dat er eigenlijk nog van alles gedaan moet worden. En het idee dat je het nooit meer op tijd afkrijgt veroorzaakt slapeloze nachten.

Wat kan helpen om het uitstellen aan te pakken? Hier de tips!

• doe de 5 minuten truc; Uitstellers hebben vooral moeite om aan een taak te beginnen. Ze hebben er geen zin in of denken dat ze niet genoeg inspiratie hebben.
  Je hebt geen inspiratie of motivatie nodig om in actie te komen, je moet juist in actie komen om gemotiveerd te raken. Tegen jezelf zeggen dat je dat vervelende klusje maar vijf minuten doet- en dat je daarna weer mag stoppen- kan heel goed werken. Meestal blijkt dat vervelende klusje best mee te vallen en werk je nog een tijdje door
• stukje bij beetje; als het werk hoog is opgestapeld, wordt het vaak lastig te beginnen. Je spreekt met jezelf af dat je alleen een klein stukje van het werk doet. Als er bijvoorbeeld een berg declaraties ligt om in te voeren, of een hele lijst facturen om af te handelen, neem je jezelf voor dat je vijf declaraties of vijf facturen afhandelt. Ook hier gaat op; als je eenmaal bent gestart, ga je meestal nog wel even door.
• behapbare doelen; verre deadlines en vage opdrachten veroorzaken vaak uitstelgedrag. Daarom is het belang om de taak op te delen in subdoelen. Goede subdoelen zijn concreet, in zo’n 3-5 uur uit te voeren en tijdsgebonden. Als je een rapport moet schrijven, zeg je tegen jezelf: ‘Vandaag lees ik vijf artikelen die ik gebruik als achtergrond informatie en daar maak ik een korte samenvatting van’. Als je daarmee klaar bent, ben je ook echt vrij. Respecteer die vrije tijd en geniet ervan.
• schakel afleiding uit; afleiders zijn de grootste vijand van uitstellers. Zet je mailprogramma en msn uit. Doe de deur van je werkkamer dicht en wees streng voor jezelf. Werk bijvoorbeeld een uur lang zonder al die afleidingen. Daarna mag je als beloning weer even mailen of koffie halen. Zorg wel dat je je niet uren laat afleiden. Lastig? Zet een wekker. Een kwartiertje mailen en dan weer aan het werk.
• rationeel denken; irrationele gedachten zitten de uitsteller vaak in de weg. De ‘overoptimist’ die vindt dat werken altijd leuk moet zijn , denkt: ‘dit is zo saai, daar kan ik echt niet tegen’.
  De ‘faalangstige perfectionist’ heeft eerder last van ‘rampdenken’: ‘als ik de deadline niet haal, is dat echt verschrikkelijk want……’.
  Rational Emotive Therapy, (RET) kan je leren die irrationele gedachten te herkennen. Daarna kun je leren ze om te vormen door bijvoorbeeld tegen jezelf te zeggen: ‘Ik doe mijn best de deadline te halen. Als dat niet lukt, is dat vervelend, maar het is niet het einde van de wereld’. Of stel je vraag: ‘overleef ik het als ik de deadline niet haal?’.

Veel succes bij het aanpakken van je uitstelgedrag!

Meer lezen?
Doe het vandaag! Stap voor stap je uitstelgedrag te lijf; Tanja van Essen en Henri Schouwenburg
De Mythe van de perfectionist; Bert van Dijk, Anna van Dijk en Rick Carson